Quá khứ không phải là điều đã qua và qua rồi là hết. Lịch sử một đất nước, một dân tộc như phần rễ cây chìm trong lòng đất, không nhìn thấy nhưng lại quyết định khả năng vươn cao của cây. Rễ có sâu, có to thì thân và cành lá mới xum xuê vững chãi. Nền văn minh chói ngời của cha ông một thời soi đường cho cả Thiên hạ là sức mạnh tinh thần to lớn thúc đẩy con cháu ngày nay xốc tới.
Văn nhân Nguyễn Quang Nhật.
Năm 2007 tác giả Văn Nhân Nguyễn Quang Nhật, lần đầu tiên hoàn thành bộ Sử thuyết họ Hùng trên blog của mình. Sử thuyết họ Hùng hình thành theo tư tưởng của cố Giáo sư Lương Kim Định về đóng góp của người Việt đối với nền văn hóa lịch sử phương Đông, nhưng Sử thuyết họ Hùng đã tiến một bước dài hơn, nhận định sâu sắc và đột phá hơn. Đặc biệt Sử thuyết họ Hùng đã đặt ra vấn đề về “vụ án” tráo sử tầm cỡ thế giới giữa Hán sử và cổ sử Việt.Bộ Sử thuyết họ Hùng đưa ra một cách nhìn hoàn toàn khác về quá khứ của người Việt, từ thời hồng hoang cho tới thời Lý thế kỷ 11. Hơn 4000 năm lịch sử của người Việt bị đánh tráo đã dần lộ ra. Lịch sử huy hoàng của dân tộc Việt sao có thể dùng vải thưa che khuất được.
Cùng với Sử thuyết họ Hùng là tác phẩm Dịch học họ Hùng của cùng tác giả Nguyễn Quang Nhật. Dịch học là nền tảng văn hóa xã hội của trời Đông, là ánh sáng soi đường cho người Việt đi lên trong quá khứ, và nay lại là chìa khóa mở ra những cánh cửa tìm về nguồn cội. Một sử quan bất ngờ và đột phá, một phương pháp nghiên cứu sử độc đáo, sâu sắc, đó là điểm bắt đầu của Sử thuyết Hùng Việt.
Thế nhưng, Sử thuyết họ Hùng ban đầu được công chúng tiếp nhận với một sự ngờ vực đáng kể, có thể do nó quá đột phá, nhưng cũng có thể do nó còn đang cần thêm nhiều chứng thực hơn nữa. Mặt khác, những năm đó là thời kỳ nở rộ của “bách gia chư tử” đối với vấn đề nguồn gốc người Việt. Những trường phái cổ sử khác nhau đã hình thành với không ít những người theo đuổi. Do đó, số người hiểu được Sử thuyết họ Hùng khi đó rất ít. Số người từ hiểu và có thể đi đến hành động lại càng ít hơn. Một trong số những người đó là Bách Việt trùng cửu Nguyễn Đức Tố Lưu.
Được sự gợi ý của Sử thuyết họ Hùng, với điều kiện tiếp xúc thực tế ở Việt Nam, tác giả Bách Việt trùng cửu đã thử tìm những minh chứng cho Sử thuyết qua nguồn tư liệu lịch sử ít ai dám dùng. Đó là các hoành phi, câu đối, các truyền thuyết, các thần tích, lễ hội vốn rất đặc sắc, phong phú ở Việt Nam. Những phát hiện bất ngờ nhưng lại chính xác đã được chiêm nghiệm ra. Mỗi cánh cửa hé mở thì sự thật lại càng sáng tỏ hơn.
Những suy nghĩ, khám phá của mình đã được tác giả Bách Việt trùng cửu chia sẻ từng bài trên blog cá nhân. Tới năm 2015, những bài viết tản mạn đã được tập hợp trong 18 chương sách “Bước ra từ huyền thoại, lịch sử nước Nam qua truyền thuyết và tín ngưỡng dân gian”. Lịch sử của quốc gia, của dân tộc không thuộc về riêng ai. Các sử gia chép sử, các nhà văn hóa mô tả sử,…
Đồng thời, Bách Việt trùng cửu cũng đã biên tập lại các bài viết trên blog của tác giả Văn Nhân thành 2 tập sách là Sử thuyết Hùng Việt và Dịch học Hùng Việt. Cùng với đó là cuốn Văn minh Hùng Việt, gồm những bài viết của cả 2 tác giả về những vấn đề văn hóa, dân tộc, hiện vật khảo cổ, thư tịch từ góc nhìn của Sử thuyết Hùng Việt. Bộ 4 cuốn sách trên đã trở thành “kinh điển” của Sử thuyết Hùng Việt, cho dù không hề có cuốn nào trong số đó được xuất bản một cách chính thức.
Số bản in “Tứ kinh Hùng Việt” cho tới giờ ước đạt 2000 bộ, đã chuyển đến tay bạn đọc gần xa. Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số, những hình thức truyền thông khác đã được áp dụng. Năm 2016 trang Hùng Việt sử quán được lập dưới dạng một trang trên Facebook. Trang Hùng Việt sử quán cũng như 2 blog của 2 tác giả Văn nhân và Bách Việt trùng cửu hoạt động theo nguyên tắc không vụ danh, không vụ lợi, sẵn sàng tranh luận khoa học nhưng tôn trọng các ý kiến góp ý, tôn trọng bạn đọc. Trên con đường tìm về nguồn cội, mọi manh mối, dấu vết đều là đáng quý.
Nhờ những hoạt động nghiên cứu và chia sẻ tích cực này mà trang đã nhận được sự ủng hộ của khá đông đảo bạn đọc. Sau hơn 1 năm, lượng người theo dõi trang đã đạt hơn 1 vạn, nhưng con số này hầu như duy trì cho tới nay. Nó cho thấy sự kén chọn bạn đọc đối với nội dung của Sử thuyết Hùng Việt.
Một cây làm chẳng nên non… Sử Việt bao la, sức một người chỉ như giọt nước trong biển lớn. Năm 2017 Nhóm Đền miếu Việt được thành lập trên nền tảng Facebook để làm nơi chia sẻ giữa nhiều người cùng mối quan tâm đến tổ tiên, đến quá khứ, đến tín ngưỡng của người Việt. Đồng sáng lập nhóm đã có thêm tác giả thứ ba là Nguyễn Đức Tố Huân. Trên cơ sở điền dã di tích thực tế ở khắp các vùng miền đất nước, nhóm Đền miếu Việt trở thành một nơi chia sẻ tư liệu hình ảnh và kiến thức rất phong phú về các đình đền miếu mạo, lý giải các sự tích, tín ngưỡng thờ cúng của người Việt.
Sử thuyết Hùng Việt lúc này đã đi vào văn hóa, được kiểm chứng qua các di tích, và cùng đồng thời được làm sâu sắc hơn, chi tiết hơn. Từng mảnh ghép của bức tranh lịch sử dân tộc dần dần được xếp đặt vào đúng chỗ. Quá khứ người đã ngày càng trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Hoạt động của nhóm Đền miếu Việt đã thu hút được sự quan tâm rộng rãi của nhiều người. Tới nay nhóm đã có trên 17 ngàn thành viên. Những vấn đề, những mối quan tâm khác nhau cùng được chia sẻ, trao đổi qua nhóm. Đó là tiền đề cho những cuốn sách được xuất bản một cách chính thức.
Cuốn sách đầu tiên của Nhóm Đền miếu Việt là cuốn “Châu trưởng Đặng Thiện Quang và di tích đình làng Lý Đỏ” do nhà xuất bản Dân trí xuất bản năm 2019. Tuy là một cuốn sách nhỏ, về 1 di tích cụ thể nhưng đây là lần đầu tiên luận điểm nhìn nhận cơ bản của Sử thuyết Hùng Việt về một giai đoạn lịch sử cụ thể được xuất bản một cách chính thức.
Những thành viên nòng cốt của nhóm Đền miếu Việt lúc này đã mở rộng, đặc biệt có sự tham gia của sư thầy Thích Tâm Hiệp, một người tu hành chính thức. Qua kinh nghiệm xuất bản đầu tiên, nhóm đã quyết định “đi lại từ đầu”, bắt đầu từ những vị vua Hùng đầu tiên của thời dựng nước.
Với niềm kính ngưỡng tiên tổ, biết ơn công đức của tiền nhân, cuốn “Hùng Vương Thánh Tổ Ngọc phả sưu khảo” của 3 tác giả Nguyễn Đức Tố Lưu, Thích Tâm Hiệp, Nguyễn Đức Tố Huân đã ra đời năm 2020. Lần xuất bản đầu được nhà sách Đông Tây ủng hộ phát hành, với số lượng khá khiêm tốn là 500 bản. Tuy nhiên, cuốn sách đã nhanh chóng được tái bản thêm 500 bản nữa, rồi lại được tái biên phát hành vào năm 2022 với số bản in lên tới 5000 bản. Lần in này có lời giới thiệu của Thượng tọa Thích Thọ Lạc, Ban văn hóa trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
“Hùng Vương Thánh Tổ Ngọc phả sưu khảo” là một công trình khảo cứu giá trị và độc đáo vì bên cạnh việc giới thiệu các tư liệu ngọc phả gốc về Hùng Vương, cuốn sách còn đưa ra phân kỳ toàn bộ thời đại Hùng Vương với 18 triều đại, liên kết với những di tích đền miếu còn tới nay. Sử thuyết Hùng Việt đã được giới thiệu trong cuốn sách này một cách tương đối tổng quát, có cơ sở và được xuất bản chính thức.
Cùng với việc xuất bản, nhóm Nghiên cứu di sản văn hóa Đền miếu Việt đã tổ chức và tham gia một loạt các hoạt động truyền thông về cuốn sách. Đó là buổi ra mắt sách tại nhà sách Đông Tây. Là cuộc nói chuyện với hàng trăm độc giả ở Quảng Trị. Hay chia sẻ với Hội đồng Lưu tộc trong cuộc hội ngộ ở Việt Trì…
Nối tiếp thành công bất ngờ của cuốn “Hùng Vương Thánh Tổ Ngọc phả sưu khảo”, Nhóm đã biên soạn và xuất bản cuốn khảo cứu thứ hai là “Kinh triều bảo lục Nam Thiên Thánh Tổ Tản Viên Sơn”. Cuốn sách đề cập đến nhân vật nổi tiếng trong cổ sử Việt là Kinh Dương Vương, với đầy đủ những sự tích, di tích và nhận diện thời kỳ đẻ đất đẻ nước này.
Việc xuất bản chính thức các nội dung cụ thể vận dụng Sử thuyết Hùng Việt không chỉ hướng tới đông đảo bạn đọc hơn, mà còn thu hút được sự chú ý của các cơ quan báo chí. Nhóm Đền miếu Việt đã góp hàng chục bài báo có chất lượng về văn hóa và lịch sử cho báo in là báo Lao động cuối tuần và báo số là Tạp chí Công dân & Khuyến học.
Song song với các sách in, Hùng Việt sử quán còn biên soạn lại các nội dung thành từng tập sách nhỏ và cho công bố ở dạng ebook, phát hành miễn phí cho bạn đọc. Đó là các cuốn ebook Hùng Vương truyền sử diễn nghĩa, Việt điện tứ linh và gần đây nhất là cuốn Lịch sử Hùng Vương tân biên và vịnh sử. Hình thức ebook giúp việc phát hành và truyền tải nội dung đến bạn đọc được nhanh chóng và dễ dàng hơn.
Đã qua hơn 16 năm kể từ khi Sử thuyết Hùng Việt ra đời, những gì làm được tới nay đã đủ chứng tỏ sức sống và tính đúng đắn, khoa học của Sử thuyết. Sử thuyết Hùng Việt không còn là những biên khảo lịch sử trên giấy nữa, mà đã đi giải quyết nhiều vấn đề thực tế về văn hóa, khảo cổ, dân tộc học… bởi Sử thuyết vốn sinh ra từ thực tế, vì cái chân thực của lịch sử, của quá khứ tổ tiên người Việt.
Trước mắt còn rất nhiều việc phải làm bởi sử Việt mênh mông, lớp bụi mờ còn dày đặc. Kết quả đạt được tuy có nhưng chưa phải là lúc thành toàn. Sự trợ giúp, ủng hộ, tham gia chung tay góp sức của bất kỳ ai đều là đáng quý, đáng trân trọng. Cái đáng quý nhất là mỗi người Việt sẽ có được nhận thức đúng về quá khứ vẻ vang của tổ tiên mình mà tự tin hướng tới tương lai.
Hồn sông núi nước Nam còn mãi
Để hôm nay ta lại là ta
Xé mây trời sáng bao la
Anh linh tiên tổ, Hùng ca đời đời.
Rằm tháng 6 năm Quý Mão 2023
Bách Việt trùng cửu Nguyễn Đức Tố Lưu
