Nguyễn thiếu Dũng nguồn https://www.facebook.com/dung.nguyenthieu/posts/759959957469565
Kể từ khi sử gia Trần Trọng Kim viết về “ đức Thánh Gióng” đến nay cũng gần 100 năm, thế mà dân ta vẫn chưa giải quyết được viết thế nào cho đúng tên đức Thánh, các học giả cứ cù cưa cú cứa giữa gióng và dóng.
Từ cù cưa mãi rồi thành cù nhầy:
“Hai ý kiến trái chiều xoay quanh việc gọi “Thánh Gióng” hay “Thánh Dóng” đã làm cho giới nghiên cứu “chao đảo” trong việc kết luận. Khi trình hội Phù Đổng lên Unesco, thì việc nhận định này vẫn không được làm rõ, và nhiều cuộc tranh luận, cuộc họp bàn diễn ra. Nhưng vẫn không phân định được, và cho rằng cách viết nào cũng đúng, buộc nhiều nhà khoa học phải viết chú thích rằng “có hai cách viết Thánh Gióng hoặc Thánh Dóng” – GS Nguyễn Xuân Kính.
Theo TS Đặng Hoài Thu (trưởng khoa Văn hóa học – ĐH Văn hóa Hà Nội) cho rằng: “ở đây chúng ta không nói đến chính tả viết sai hay đúng, mà chúng ta phải nói đến quan niệm riêng của từng người. Có người theo GS Cao Huy Đỉnh nhưng có người lại theo GS Trần Quốc Vượng, vì vậy viết cách nào cũng đúng. Còn riêng đối với học sinh, sinh viên trong bài tập, bài nếu dùng kiểm tra hay bài luận của mình thì “Dóng” thì nên dùng cả bài, và ngược lại”.(Theo Hồ Sĩ Anh, Giaoducnet.com)
Cách nào cũng đúng, nói thế này đến Vân Tiên đang cõng mẹ cũng phải bật cười ha hả, ba phải đến thế là cùng, một trăm năm chỉ có hai chữ mà quyết không xong, còn nói gì ra biển lớn trình cho Unesco vẽ lúng ta lúng túng của mình
Cao Huy Đỉnh trong “ Người anh hùng làng Dóng” cho Dóng hay Phù Đổng bắt nguồn từ lễ hội mưa dông nên phải viết Dóng. Ông viết dông để giải quyết dóng nhưng mà dông cũng chưa ngã ngũ vì Vũ Trọng Phụng thì viết Giông tố.
Trần Quốc Vượng cho gióng là gióng tre. Ông Gióng dùng tre đánh giặc nên phải viết Gióng. Nói vậy sao không gọi ông Tre hay ông Roi tre có phải sát sườn hơn không.
Trần Trí Dõi ủng hộ Cao Huy Đỉnh dùng ngữ âm lịch sử căn cứ tiếng Việt còn được lưu giữ trong tiếng Rục tiếng Mã Liềng đề nghị viết dông, dóng là hợp lý : dông > dóng > phù đổng.
Trần Trí Dõi và Cao Huy Đỉnh đều sai ở chỗ đồng hóa Dóng với Phù Đổng, Đây không phải là một. Phù Đổng là tên làng (địa danh), Dóng là tôn hiệu (nhân danh) không thể nhập làm một, làng Dóng là làng của ông Dóng, ông Dóng người làng Phù Đổng.
Phù Đổng đọc lái là Phỗng là khổng lồ, tên được đặt theo truyền thuyết: Theo truyền thuyết của người dân xã Phù Đổng thì Thánh Dóng là con của Ông Đổng khổng lồ: “Ông Đổng cao lớn lạ thường. Đầu đội trời, chân đạp đất, vai chạm mây. Ông cào đất thành đồng ruộng, vun đá thành đồi gò, xẻ cát thành sông bãi. Ông bước dài từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác. Dấu chân ông lún cả đá, thủng cả đất. Tiếng nói ông vang ầm thành sấm. Mắt ông sáng loè chớp lửa. Hơi thở ông phun ra mây đen, gió bão và mưa dông. Ông hay hiện ra trong những ngày hè có dông. Ông đi đủ mọi chiều, lúc tốc thẳng, lúc xoáy vòng. Ông đi đàng Tây sang đàng Đông là Bão Tây. Ông đi đàng đông sang đàng Tây là Bão Đông. Ông làm dập hết lúa, rụng hết cà và gãy bật bao nhiêu là tre pheo, đa đề”.
Bà mẹ Dóng xưa là một cô gái xấu xí, nghèo khổ. Tuổi đã già mà vẫn không con. Bà phải sống một mình trong túp lều tranh. Ngày ngày bà chăm bón luống cà cạnh nhà và ra đồng bắt ốc mò cua để đổi gạo nuôi thân.
Một đêm mưa to gió lớn, sấm chớp hãi hùng, Ông Đổng “về hái cà” ở Kẻ-Đổng (Làng Dóng-mốt). Ông đã để lại một dấu chân to “vừa tày năm gang”[5] trong vườn cà của một bà lão. Sáng hôm sau bà ra thăm cà vô tình dẫm phải dấu chân ấy, tự nhiên thấy tâm thần rung động, về nhà thì thụ thai (dẫn theo Cao Huy Đỉnh-Người Anh hùng làng Dóng)
Theo Khang Hy Tự Điển: Chữ Vương, Quảng vận, Tập vận, Vận hội chú là vũ phương thiết . Nhưng Quảng vận, Tập vận, Vận hội, Chánh vận cũng ghi là vu phóng thiết. Sư Cổ cũng chú:vương, vu phóng phản. Thích văn thì ghi vương, vu huống phản.
Như vậy có nhiều cách đọc chữ vương.
Vũ phương thiết = V+ương=vương
Vu huống phản = vuống hu = vuống
Vu phóng thiết = V+óng =vóng
Vu phóng phản = Vóng phu = vóng.
Do v>d, d>v. việt có thể đọc là diệt , nên vóng cũng đọc là dóng.
Dóng là âm cổ của Vương, Dóng là tiếng Tiên Thiên Ngữ, Vương là tiếng Hậu Thiên Ngữ.
Thiên Vương làng Phù Đổng cũng là ông Dóng làng Phù Đổng = ông Vua làng Phù Đổng. Vậy Dóng không phải là tên mà là tôn hiệu Dóng = Thiên Vương
Dóng phải viết Dóng không thể viết gióng được.
Phải mạnh dạn dứt khoát, chỉ có thể chọn một, không thể ôm cả hai, dứt điểm để lo việc khác, đừng cù cưa nữa còn để cho Vân Tiên về ăn tết với Nguyệt Nga, muộn quá rồi, hết tết rồi. Tội nghiệp người anh hùng cứ phải cõng mẹ đồng hành cùng dân tộc mãi mãi trăm năm.
Kể từ khi sử gia Trần Trọng Kim viết về “ đức Thánh Gióng” đến nay cũng gần 100 năm, thế mà dân ta vẫn chưa giải quyết được viết thế nào cho đúng tên đức Thánh, các học giả cứ cù cưa cú cứa giữa gióng và dóng.
Từ cù cưa mãi rồi thành cù nhầy:
“Hai ý kiến trái chiều xoay quanh việc gọi “Thánh Gióng” hay “Thánh Dóng” đã làm cho giới nghiên cứu “chao đảo” trong việc kết luận. Khi trình hội Phù Đổng lên Unesco, thì việc nhận định này vẫn không được làm rõ, và nhiều cuộc tranh luận, cuộc họp bàn diễn ra. Nhưng vẫn không phân định được, và cho rằng cách viết nào cũng đúng, buộc nhiều nhà khoa học phải viết chú thích rằng “có hai cách viết Thánh Gióng hoặc Thánh Dóng” – GS Nguyễn Xuân Kính.
Theo TS Đặng Hoài Thu (trưởng khoa Văn hóa học – ĐH Văn hóa Hà Nội) cho rằng: “ở đây chúng ta không nói đến chính tả viết sai hay đúng, mà chúng ta phải nói đến quan niệm riêng của từng người. Có người theo GS Cao Huy Đỉnh nhưng có người lại theo GS Trần Quốc Vượng, vì vậy viết cách nào cũng đúng. Còn riêng đối với học sinh, sinh viên trong bài tập, bài nếu dùng kiểm tra hay bài luận của mình thì “Dóng” thì nên dùng cả bài, và ngược lại”.(Theo Hồ Sĩ Anh, Giaoducnet.com)
Cách nào cũng đúng, nói thế này đến Vân Tiên đang cõng mẹ cũng phải bật cười ha hả, ba phải đến thế là cùng, một trăm năm chỉ có hai chữ mà quyết không xong, còn nói gì ra biển lớn trình cho Unesco vẽ lúng ta lúng túng của mình
Cao Huy Đỉnh trong “ Người anh hùng làng Dóng” cho Dóng hay Phù Đổng bắt nguồn từ lễ hội mưa dông nên phải viết Dóng. Ông viết dông để giải quyết dóng nhưng mà dông cũng chưa ngã ngũ vì Vũ Trọng Phụng thì viết Giông tố.
Trần Quốc Vượng cho gióng là gióng tre. Ông Gióng dùng tre đánh giặc nên phải viết Gióng. Nói vậy sao không gọi ông Tre hay ông Roi tre có phải sát sườn hơn không.
Trần Trí Dõi ủng hộ Cao Huy Đỉnh dùng ngữ âm lịch sử căn cứ tiếng Việt còn được lưu giữ trong tiếng Rục tiếng Mã Liềng đề nghị viết dông, dóng là hợp lý : dông > dóng > phù đổng.
Trần Trí Dõi và Cao Huy Đỉnh đều sai ở chỗ đồng hóa Dóng với Phù Đổng, Đây không phải là một. Phù Đổng là tên làng (địa danh), Dóng là tôn hiệu (nhân danh) không thể nhập làm một, làng Dóng là làng của ông Dóng, ông Dóng người làng Phù Đổng.
Phù Đổng đọc lái là Phỗng là khổng lồ, tên được đặt theo truyền thuyết: Theo truyền thuyết của người dân xã Phù Đổng thì Thánh Dóng là con của Ông Đổng khổng lồ: “Ông Đổng cao lớn lạ thường. Đầu đội trời, chân đạp đất, vai chạm mây. Ông cào đất thành đồng ruộng, vun đá thành đồi gò, xẻ cát thành sông bãi. Ông bước dài từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác. Dấu chân ông lún cả đá, thủng cả đất. Tiếng nói ông vang ầm thành sấm. Mắt ông sáng loè chớp lửa. Hơi thở ông phun ra mây đen, gió bão và mưa dông. Ông hay hiện ra trong những ngày hè có dông. Ông đi đủ mọi chiều, lúc tốc thẳng, lúc xoáy vòng. Ông đi đàng Tây sang đàng Đông là Bão Tây. Ông đi đàng đông sang đàng Tây là Bão Đông. Ông làm dập hết lúa, rụng hết cà và gãy bật bao nhiêu là tre pheo, đa đề”.
Bà mẹ Dóng xưa là một cô gái xấu xí, nghèo khổ. Tuổi đã già mà vẫn không con. Bà phải sống một mình trong túp lều tranh. Ngày ngày bà chăm bón luống cà cạnh nhà và ra đồng bắt ốc mò cua để đổi gạo nuôi thân.
Một đêm mưa to gió lớn, sấm chớp hãi hùng, Ông Đổng “về hái cà” ở Kẻ-Đổng (Làng Dóng-mốt). Ông đã để lại một dấu chân to “vừa tày năm gang”[5] trong vườn cà của một bà lão. Sáng hôm sau bà ra thăm cà vô tình dẫm phải dấu chân ấy, tự nhiên thấy tâm thần rung động, về nhà thì thụ thai (dẫn theo Cao Huy Đỉnh-Người Anh hùng làng Dóng)
Theo Khang Hy Tự Điển: Chữ Vương, Quảng vận, Tập vận, Vận hội chú là vũ phương thiết . Nhưng Quảng vận, Tập vận, Vận hội, Chánh vận cũng ghi là vu phóng thiết. Sư Cổ cũng chú:vương, vu phóng phản. Thích văn thì ghi vương, vu huống phản.
Như vậy có nhiều cách đọc chữ vương.
Vũ phương thiết = V+ương=vương
Vu huống phản = vuống hu = vuống
Vu phóng thiết = V+óng =vóng
Vu phóng phản = Vóng phu = vóng.
Do v>d, d>v. việt có thể đọc là diệt , nên vóng cũng đọc là dóng.
Dóng là âm cổ của Vương, Dóng là tiếng Tiên Thiên Ngữ, Vương là tiếng Hậu Thiên Ngữ.
Thiên Vương làng Phù Đổng cũng là ông Dóng làng Phù Đổng = ông Vua làng Phù Đổng. Vậy Dóng không phải là tên mà là tôn hiệu Dóng = Thiên Vương
Dóng phải viết Dóng không thể viết gióng được.
Phải mạnh dạn dứt khoát, chỉ có thể chọn một, không thể ôm cả hai, dứt điểm để lo việc khác, đừng cù cưa nữa còn để cho Vân Tiên về ăn tết với Nguyệt Nga, muộn quá rồi, hết tết rồi. Tội nghiệp người anh hùng cứ phải cõng mẹ đồng hành cùng dân tộc mãi mãi trăm năm.